FS5 ile gelişmiş çekim için ipuçları
Alister Chapman’ın Sony PXW-FS5 ile en iyi görüntü kalitesini elde etmeniz için paylaştığı uzman video kamera tavsiyelerinin ikinci bölümüyle karşınızdayız.
PXW-FS5’te projelerinizi öne çıkaracak etkileyici ve yaratıcı görsel efektleri destekleyen birçok gelişmiş özellik bulunuyor.
S&Q Motion (Ağır ve Hızlı Çekim) işlevini kullanarak saniyede 1 kareden saniyede 60 kareye uzanan kare hızlarında çekim yapabilirsiniz. Bu, görüntüyü yavaşlatarak ya da hızlandırarak zaman atlama veya ağır çekim efektleri üretmenize olanak tanır.
Süper Ağır Çekim, 960 fps’ye (kare/saniye) varan hızlarda çekim yaparak aksiyonu daha da yavaşlatmanızı sağlar. Kamerada bulunan Merkez Tarama Modu, sensörün yalnızca merkezdeki “süper 16 mm” parçasını kullanmanızı sağlar. Clear Image Zoom ise herhangi bir lensle görüntü kalitesinde gözle görülür kayıp olmadan görüntüyü 2 kata kadar yakınlaştırıp uzaklaştırmanızı sağlayan akıllı elektronik yakınlaştırma işlevidir. FS5 ayrıca isteğe bağlı ürün yazılımı anahtarıyla yükseltilerek harici kayıt cihazına 12 bit RAW sinyal çıkarabilir. RAW seçeneğiyle 60 fps’ye kadar DCI 4K (4096 x 2160) çıkış almak ve 4 saniyelik seri çekimlerde 100/120 fps 4K ağır çekim yapmak mümkün hale gelir. Buna ek olarak, 100/120 fps ve 200/240 fps’de kesintisiz 2K ağır çekim çıkışı alabilirsiniz. Bu RAW çıkışı kaydetmek için uyumlu bir harici RAW kayıt cihazı gerekir. Kamerada pozlama ve alan derinliğini hassas biçimde kontrol etmeyi sağlayan harika bir Değişken ND filtresi sistemi bulunuyor. İlk önce bu özelliği anlatacağım.
Değişken ND filtre
Çoğu kamerada dahili ND filtreleri bulunur. ND filtresi güneş gözlüğü gibidir; sensörün üzerine düşen ışık miktarını azaltır. FS5’te ND filtresi sistemini etkinleştirmek için ND filtresi tekerleğini çevirerek net konumdan 1, 2 veya 3 konumuna getirmeniz gerekiyor. Net konumda ND filtresi sistemi optik yoldan tamamen kaldırılır, yani sistemin hiçbir etkisi olmaz. Fakat ND için 1, 2 veya 3 konumu seçildiğinde, ND filtresi sensörün önüne gelir. ND seçim düğmesi Ön Ayar seçeneğine ayarlandığında, dahili ND’li diğer kameralarda olduğu gibi filtre konumlarının her biri ışığı farklı düzeyde azaltır: ND1 ¼ azalma, ND2 1/64 azalma ve ND3 1/128 azalma sağlar. Ancak çoğu kameranın aksine, her bir filtre konumunun ND seviyesi kamera menüsünden değiştirilebilir, böylece her bir filtre konumunda istediğiniz kadar az veya fazla ND kullanabilirsiniz.
Düğme Değişken seçeneğine getirildiğinde, değişken kadran tekerleğini kullanarak ND filtresinin karanlığını manuel olarak kontrol edebilirsiniz. Değişken ND kontrolünü kullanırken ND ayarı, kademeli bir pozlama değişimi görmeyeceğiniz kadar hassas olur. ND filtresi çekim sırasında pozlamayı akıcı bir şekilde değiştirmek için kullanılabileceğinden bu, kamerayı iris/diyaframın kaba adımlarla çalıştığı, Sony marka olmayan lenslerle birlikte kullanırken işinize yarar. Değişken ND filtresi, çekimin alan derinliğini yönetmek için de faydalıdır. Kameranın irisini geniş bir diyaframa ayarlayarak (ör. f4 veya f2,8) sığ, filmleri andıran bir alan derinliği elde edebilirsiniz. Sonra ND filtresini kullanarak doğru pozlamayı yakalayabilirsiniz. Bu, diyafram ayarını manuel olarak kontrol ederken ND filtresini otomatiğe ayarlayarak otomatik biçimde de yapılabilir. ND filtresinin kontrolünü dilerseniz tutma yerindeki kadran kontrolüne atayabilirsiniz ancak ND filtresinin çalışması için önce ND filtresi tekerleğinde 1, 2 veya 3 konumunu seçmeniz gerektiğini unutmayın.
[1] [2] Değişken ND filtresi değişken çalışma
Merkez Tarama
Merkez Tarama modu, sensörün tamamı yerine yalnızca merkez kısmını kullanmanızı sağlar. Yani Super 35 mm boyutlu karenin tamamını kullanmak yerine yalnızca merkezdeki Super 16 mm boyutlu parçayı kullanırsınız. Merkez Tarama, ancak kamera HD olarak ayarlandığında kullanılır; UHD (4K) ile kullanılamaz. Merkez Tarama işlevini kullanarak Super 16 film için tasarlanan lensler ve bazı 2/3 inç B4 yayın tipi yakınlaştırma lensleri de dahil olmak üzere birçok farklı lensi kamerada kullanabilirsiniz. Tam kare moduna kıyasla video kameranın görüş alanı 2 kat daralır. 50 mm lens 100 mm lense eşdeğer hale gelir. Bu, elinizin altında yalnızca geniş açılı lens varken yakın çekim yapacağınız zaman işe yarar ancak FS5 ile yakınlaştırma yapmanın daha iyi bir yolu vardır: Clear Image Zoom işlevi. Ayrıca Merkez Tarama, Süper Ağır Çekim ile birlikte kullanılamaz.
[1] Merkez Tarama Super 16 mm [2] Super 35 mm
[3] Merkez Tarama [4] Merkez Tarama Kapalı [5] Merkez Tarama Açık
[6] Her iki durumda da aynı lens
Clear Image Zoom
Clear Image Zoom, görüntü kalitesinde gözle görülür kayıp olmadan görüntüyü iki kata kadar yakınlaştırmanızı sağlayan bir tür elektronik yakınlaştırma işlevidir. Bu işlevi prime lensler dahil her türlü lensle kullanabilirsiniz. Yani FS5’e sabit odak uzaklığına sahip bir prime lens takıp Clear Image Zoom’u kamera menüsünden etkinleştirdiğinizde, kameranın yakınlaştırma ayağını kullanarak görüntüyü HD çözünürlükte 2 kata kadar, UHD çözünürlükte 1,5 kata kadar yakınlaştırıp uzaklaştırabilirsiniz. PXW-FS5 paketlerinden birinde bulunan 18-105 mm f4 lens gibi bir Sony motorlu yakınlaştırma lensi kullanıyorsanız yakınlaştırma ayağı önce optik yakınlaştırmayı etkinleştirir, sonra da neredeyse fark ettirmeden Clear Image Zoom işlevine geçer. Bu da 18-105 lensin 7x optik yakınlaştırmasını HD çözünürlükte 14x hibrit yakınlaştırmaya dönüştürür. Düşük kaliteli diğer temel dijital yakınlaştırmaların aksine, Clear Image Zoom gelişmiş görüntü işleme teknolojisini kullanır. Bu teknolojiye dahil olan dokular kütüphanesi, işlev kullanıldığında görüntü kalitesi kaybını neredeyse sıfıra indirir; yani çoğu çekim koşulunda bu işlevi gönül rahatlığıyla kullanabilirsiniz.
Ağır ve Hızlı Çekim
PXW-FS5’in en kullanışlı özelliklerinden biri olan Ağır ve Hızlı Çekim, çektiğiniz sahneyi yavaşlatmanızı veya hızlandırmanızı sağlar. Bu işlevi kullanarak 1 ila 60 kare/saniye hızlarında çekim yapabilirsiniz. 1 fps gibi düşük bir kare hızında çekim yaparsanız sahne çok hızlanır; bu, zaman atlamalı çekim yapmak için idealdir. Örneğin kameranın temel kare hızını 24 fps’ye ayarlarsam Ağır ve Hızlı Çekim düğmesine basarak bu işlevi etkinleştirebilirim. Ağır ve Hızlı çekim düğmesini basılı tutarsam kayıt kare hızını ayarlayabilirim (menü düğmesinin altındaki kontrol kadranını kullanarak). Bunu 1 fps’ye ayarladığımda, kaydettiğim klip 24 fps’de oynatılırken 24 kat hızlanır. Bu, zaman atlamalı çekim yapmak için idealdir. Unutmayın, gerekirse klibi post prodüksiyon sırasında daha da hızlandırabilirsiniz. 1 fps gibi düşük kare hızlarında çekim yaparken kullandığınız enstantane hızının da çok yavaş olmasını isteyebilirsiniz. Enstantane hızını “1”e ayarlarsanız enstantane 1 saniye açık kalır; bu da zaman atlamalı çekiminize, gece trafiğini çekerken özellikle etkili olan akıcı hareket bulanıklığı efektini katar. HD çözünürlükte Ağır ve Hızlı Çekim 60 fps’ye kadar çıkabilir. Video kameranın temel kare hızı 24 fps’ye ayarlıysa ve Ağır ve Hızlı Çekim işlevini 60 fps’de kullanıyorsam çektiğim klip oynatılırken 2,5 kat yavaşlar. UHD çözünürlükte Ağır ve Hızlı Çekim 1-30 fps ile sınırlı olur. Ayrıca Ağır ve Hızlı Çekim veya Süper Ağır Çekim ile çekim yaparken sesin kaydedilmeyeceğini unutmayın.
[1] Ağır ve Hızlı Çekim 1 fps, enstantane1 saniye
Süper Ağır Çekim
FS5 ile sahneyi gerçekten yavaşlatmak istiyorsanız Süper Ağır Çekim modunu kullanmalısınız. Süper Ağır Çekim işlevini etkinleştirmek için önce kameranın HD çözünürlükte olduğundan emin olun, ardından Ağır ve Hızlı Çekim düğmesine iki kez basın. Ağır ve Hızlı Çekim modunda olduğu gibi bu modda da kare hızını ayarlamak için önce Ağır ve Hızlı Çekim düğmesini basılı tutun, ardından menü düğmesinin altındaki kontrol kadranını veya tutma yerindeki kumanda kolunu kullanın. Video kamera, çok yüksek kare hızlarında kayıt yapabilmek için Süper Ağır Çekim kayıtları SDXC kartlara yazmadan önce dahili depolama alanında depolar. 240 fps hızında, yüksek kaliteli Full HD bir kaydı doğrudan SDXC karta kaydetmek mümkün değildir. Bu yüzden tek seferde kayıt yapabileceğiniz süre sınırlıdır. Çekim yaptığınız kaliteye göre kullanılabilir kayıt sürelerini aşağıdaki tabloda görebilirsiniz. Süper Ağır Çekim 240 fps’ye kadar Full HD olur. Kamera 400/480 fps’de HD boyutlu kare kaydeder ancak dikey çözünürlükte azalma olur. Bu çözünürlük düşüşünün ne kadar belirgin olacağı, yaptığınız çekime bağlıdır. Çoğu çekimde farkı ayırt edemeyebilirsiniz ama bazı çekimlerde bariz bir fark görülebilir. Benim önerim, kaliteyi görmek için bir deneme çekimi yapıp bu çekimi oynatmaktır. 480 fps’nin üzerinde çözünürlük daha da azalır; bu düşüşün prodüksiyonunuz için kabul edilebilir olup olmadığını görmek için gene deneme çekimi yapmanızı öneririm. Süper Ağır Çekim modunda çekim yaparken kamera dahili arabellek kullandığı için üç farklı kayıt başlatma seçeneği kullanabilirsiniz. Başlatma Tetiği kolay anlaşılır bir seçenektir. Kayıt düğmesine bastığınızda kamera dahili belleği ağır çekim kayıtla doldurmaya başlar. Kaydın bu aşaması sırasında ekranın üst kısmında “Arabelleğe Alınıyor” mesajını görürsünüz. Video kamera, bellek dolduğunda kaydı otomatik olarak dahili bellekten SD karta aktarmaya başlar. Bu noktada “Arabelleğe Alınıyor” mesajı “Kaydediliyor” mesajına dönüşür. Bu sırada yeni kayıt çekemezsiniz; döngünün bitmesini beklemeniz gerekir. Dilerseniz aktarımı “İptal Et” seçeneğini kullanarak iptal edebilirsiniz. Aktarımı iptal ettiğinizde, kaydın iptalden önceki kısmı SD kartta depolanır ancak bu noktadan sonraki kısımlar silinir. Süper Ağır Çekim için en kullanışlı bulduğum seçenek Bitiş Tetiğidir. Bitiş Tetiğini seçtiğinizde video kameranın dahili belleği ağır çekim kayıtla dolmaya başlar. Vizör ekranının üst kısmında “Hazırlanıyor” mesajını görürsünüz. Video kameranın dahili belleği sürekli olarak yeni kayıtlarla güncellenir. “Hazırlanıyor” mesajı “Beklemede” mesajına dönüştüğünde Kayıt Düğmesine basarak, düğmeye basmadan önceki kısımları video kameranın dahili belleğinden SD karta aktarabilirsiniz. Bu, önce aksiyonu bekleyip sonra kayıt düğmesine basabildiğiniz için beklenmedik veya öngörülemeyen olayları yakalamak için özellikle kullanışlıdır. Kayıt düğmesine bastıktan sonra, düğmeye basmadan ÖNCEKİ kayıtlar hemen kameranın dahili belleğinden SDXC karta aktarılmaya başlar. Yarım Bitiş Tetiği, normal bitiş tetiğiyle aynıdır, yalnızca dahili önbelleğe alınan kayıt süresi normal sürenin yarısıdır; yani yalnızca maksimum kayıt süresinin yarısı kadar kayıt yapabilirsiniz. Not: Yapay aydınlatma koşullarında yüksek kare hızlarında çekim yaparken, kameranın enstantanesi yapay aydınlatmanın titreme hızından yüksek bir hızda çalışabilir. Bu, kayıtta titreme olmasına ya da görüntüde yukarı veya aşağı giden karanlık bir bant çıkmasına neden olabilir. Süper Ağır Çekim modunu kullanırken kaydı video kameranın dahili belleğinden SDXC karta aktarma hızı, genellikle temel oynatma hızının iki katı olur. Bu yüzden aktarım işlemi sırasında her iki kareden birini görürsünüz. Böylece, klip oynatıldığında bariz bir şekilde görünecek titreme efekti gizlenebilir. Dolayısıyla yapay aydınlatma koşullarında Süper Ağır Çekim modunda çekim yaparken, devam etmeden önce klibinizi kontrol ederek titreme olup olmadığına bakmanızı öneririm. Titreme sorunu varsa çoğu durumda tek çare, daha düşük kare hızında çekim yapmaktır. Yüksek kare hızları, düşük kare hızlarına göre titreme etkilerine daha açık olur.
Ek Bilgiler
Alister Chapman, 20 yıllık deneyime sahip bir yayın kameramanıdır. Chapman’ın şirketi Ingenious; video prodüksiyonu, TV prodüksiyonu ve multimedya için eksiksiz çözümler sunmaktadır. Bu makalede yer alan fikirler Sony Group Şirketleriyle herhangi bir bağlantısı olmayan yazarın kendisine aittir. Aynı şekilde bu makalenin içeriği Sony Corporation veya bağlı şirketlerinin fikirlerini veya politikalarını yansıtmak zorunda değildir.
