Zrób to sam: jak nakręcić dobry materiał na YouTube
Den Lennie — filmowiec, autor i pedagog — wie, co znaczy „dobry wygląd”. W ramach współpracy z Sony Den spotyka się ze społecznościami twórczymi z Azji i Australii na wydarzeniach pop-up z cyklu YouTube Space. Poniżej Den radzi użytkownikom kamer takich jak FS5 II, jak uzyskać obraz podobny do kinowego — bez wsparcia licznej ekipy.
Skup się na tym, co chcesz opowiedzieć
Aby utrzymać zainteresowanie widzów oglądających Twoje filmy na YouTube — a także na Instagramie i innych platformach, gdzie stale przybywa materiałów wideo — trzeba szybko tworzyć duże ilości atrakcyjnych treści. Można je publikować raz w tygodniu, a nawet codziennie. Pojawia się zatem kwestia mobilności, intensywnego przemieszczania się z miejsca na miejsce i filmowania w najróżniejszych warunkach: w półmroku kawiarni, w samolocie lub pociągu czy z tylnego siedzenia taksówki. Musisz więc wybrać kamerę i sposób pracy tak, by ułatwić sobie proces twórczy i móc skupić się na opowiadaniu. Na szczęście poprzeczka technologiczna jest dziś ustawiona tak nisko, jak nigdy w przeszłości. Atrakcyjne materiały można filmować i udostępniać w Internecie łatwiej, szybciej i mniejszym kosztem.
Nie lekceważ widza
YouTube i inne platformy społecznościowe to fantastyczne medium. Może z niego korzystać każdy — nawet osoby bez formalnej wiedzy o produkcji filmowej. YouTube wydaje się znacznie mniej formalny niż telewizja. Ale nie lekceważ swojej internetowej widowni. Widzowie mają do wyboru tysiące kanałów i bywają bardzo wybredni. Oczekują, że obraz na Twoich filmach będzie ostry, dobrze naświetlony i uzupełniony przyzwoitym dźwiękiem. Nie spraw im zawodu — albo licz się z szybkim spadkiem zainteresowania Twoim kanałem. Na szczęście dostępne dziś produkty znacznie ułatwiają pracę, nawet w pojedynkę.
Niech kamera pracuje za Ciebie
Dzisiejszy sprzęt ma wielką zaletę: pomaga uzyskać kinowy obraz bez dźwigania wielu urządzeń. Początkującym filmowcom zawsze doradzam, by do tworzenia filmu w maksymalnym stopniu wykorzystywali samą kamerę i nie tracili czasu na późniejsze próby skorygowania materiału w montażu. FS5 II i podobne kamery mają takie funkcje, jak automatyczna ekspozycja czy automatyczna przysłona, dzięki czemu zrobią za Ciebie sporą część niewdzięcznej pracy. Jeszcze całkiem niedawno większość lustrzanek cyfrowych słabo radziła sobie z ustawianiem ostrości przy filmowaniu. Kamera FS5 II nie ma z tym żadnego problemu. Znacznie łatwiej jest więc uzyskać obraz, który ma jakość zbliżoną do kinowej — bez licznej ekipy do pomocy. Zaawansowany kamkorder, taki jak FS5 II, oferuje też dodatkowe możliwości twórcze, stale wykorzystywane przez zawodowych filmowców. Doskonały przykład to wbudowany filtr ND (neutralny) o zmiennej gęstości optycznej. Zmniejsza on ilość światła docierającego do przetwornika bez pogorszenia jakości obrazu. Może to wydawać się dziwne: po co ograniczać ilość światła, skoro często i tak jest go za mało? Taki zabieg pozwala zmniejszyć głębię ostrości: wymusza szersze otwarcie przysłony w jasne dni, gdy normalnie trzeba by ją przymknąć. Włączając filtr ND, można też wydłużyć czas otwarcia migawki, aby nadać scenie żądany wygląd.
Liczą się szczegóły
Kolejnym atutem kamer w rodzaju FS5 II jest duży przetwornik obrazu, przechwytujący dużo światła i szczegółów. Zapewnia on jakościową różnicę w stosunku do filmowania smartfonem z maleńką matrycą. Pozwala też dokładnie utrwalać detale w słabym oświetleniu, gdy nie masz ze sobą lamp albo brakuje Ci czasu na ich rozstawienie. Wiele osób pyta, po co filmować w 4K materiał, który na YouTube i tak będzie wyświetlany w niższej rozdzielczości. Otóż obraz HD lub SD wygenerowany ze źródłowego materiału 4K po prostu lepiej wygląda. Kamery takie jak FS5 cieszą się moją sympatią dlatego, że utrwalają mnóstwo informacji i emocji, które można zachować w procesie edycji. Kiedy filmuję w formacie XAVC, otrzymuję stosunkowo małe, łatwe w obróbce pliki ze szczegółowym obrazem 4K, bogatą kolorystyką i dużym zakresem dynamiki — nawet w warunkach sprawiających trudność innym kamerom. Jest to kolejna zaleta dla osób pracujących w pojedynkę. Materiał filmowy 4K można umieścić na osi czasu 1080, żeby skadrować go techniką „pan and scan”. Ułatwi to prawidłowe umiejscowienie głowy na filmie „selfie” kręconym z ręki.
Zrób korektę
Nie wszyscy YouTuberzy wiedzą, czym jest korekcja kolorów. Generalnie służy ona do uzyskania jednakowego wyglądu kolorów, odcieni i nasycenia na różnych ujęciach, które powstały w różnych warunkach. Można jej też użyć do stworzenia określonego klimatu estetycznego, dostosowanego do narracji. Często filmuję z użyciem krzywych S-Log, pozwalających utrwalać szeroki zakres dynamiki, kolory i szczegóły bez utraty detali w światłach i cieniach. Dzięki temu podczas późniejszej korekty mam ogromne możliwości kształtowania materiału i nadawania mu żądanego wyglądu. Początkowo korekcja kolorów może wydać się zniechęcająca. Wielu twórców treści udostępnia jednak tabele LUT (Look Up Table) z ustawieniami nadającymi obrazowi określony wygląd. Tabele takie można importować do programów edycyjnych: Adobe Premiere, DaVinci Resolve, Final Cut Pro X i innych. Łatwo je stosować we własnym materiale, by zmieniać jego wygląd, a następnie wprowadzić drobne korekty końcowe. Sony oferuje własną kolekcję tabel LUT. Są one udostępnione do pobrania tutaj >
Opowieść to także dźwięk
Każdy zawodowy twórca zdjęć filmowych potwierdzi, że w opowieści ważną rolę odgrywa dźwięk. Tymczasem wiele filmów na YouTube ma okropny dźwięk — a wcale nie musi! Zainwestuj dwa tysiące złotych w przyzwoity mikrofon bezprzewodowy: na pewno nie pożałujesz. Profesjonalne kamkordery, do których należy FS5 II, są wyposażone w stopkę MI (Multi-Interface). Współpracuje ona z systemami świetnych mikrofonów bezprzewodowych Sony. Umożliwia doprowadzenie sygnału i zasilanie. Kamera FS5 II ma jeszcze jedną zaletę: dwa złącza sygnału wejściowego XLR, bez porównania bardziej wytrzymałe niż maleńkie gniazdo mikrofonowe na kamerze powszechnego użytku — o ile w ogóle jest na niej jakieś gniazdo. Profesjonalna kamera umożliwia też nagrywanie dźwięku w niezależnych kanałach. Często spotyka się konfigurację, w której jeden kanał służy do nagrywania dźwięku z mikrofonu bezprzewodowego, czyli tego, co mówisz Ty lub Twój rozmówca. Drugi kanał wykorzystuje się natomiast do utrwalania dźwięków tła, rejestrowanych przez mikrofon wbudowany w kamerę. W ten sposób można znacznie lepiej wyważyć poziomy i uzyskać dobrą słyszalność wszystkich osób i dźwięków. Nie brakuje też narzędzi i wtyczek do przetwarzania dźwięku w postprodukcji. Kilka kliknięć pozwoli usunąć syczenie, skorygować poziomy różnych częstotliwości lub zwiększyć wyrazistość dialogów. A wszystko łatwo — i niekoniecznie drogo.
Niech się stanie światłość
Jedną z najlepszych inwestycji będzie zakup oświetlenia, które nada scenie głębię i plastyczność. Potrzebne Ci będzie światło główne, zwane też dominującym, którym bezpośrednio oświetlisz obiekt, oraz światło wypełniające, często odbite od ściany lub blendy, które złagodzi ostre cenie. Uzupełnisz je trzecim źródłem światła, nazywanym tylnym lub kontrowym. Oświetla ono obiekt od tyłu, ocieplając go i nadając mu większą wyrazistość. Nie musisz wydać na to fortuny: na serwisach aukcyjnych jest duży wybór tanich zestawów opartych na diodach LED. Jako dodatkowego źródła światła możesz nawet użyć latarki lub komórki. Cokolwiek wybierzesz, zobaczysz różnicę.
