Profesyonel HDR video çekimi
HDR nedir?
HDR veya “Yüksek Dinamik Aralık”, temelde bir monitörün veya TV’nin görüntüleyebileceği parlaklık aralığındaki artıştır. Yakın zamana kadar çoğu TV ve monitör, çok geniş bir parlaklık aralığı gösteremiyordu ve bu aralık genellikle yaklaşık 6 duraktı. OLED (Organik Işık Yayan Diyot) gibi yeni görüntü teknolojileri ve LCD arka ışık teknolojisindeki gelişmeler, 10 veya daha fazla duraklı dinamik aralık gösterebilen ekranlar üretmeye olanak tanıdı. Bu ekranlar, sadece daha parlak olmakla kalmayıp aynı zamanda görüntünün daha karanlık kısımlarında daha iyi bir kontrasta sahiptir.
Yukarıdaki resimler, bir HDR TV’niz veya monitörünüz olduğunda SDR görüntüsü (solda) ve HDR Görüntüsü (sağda) arasındaki farkı görebileceğiniz bir simülasyondur. HDR ekranın daha geniş dinamik aralığı ve daha geniş renk aralığı, daha geniş bir vurgu aralığına ve daha geniş bir renk aralığının görüntülenmesine olanak tanır.
Bu klibi en yüksek kalitede 4K HDR olarak izlemek için lütfen burayı ziyaret edin. YouTube oynatıcı uyumlu bir cihaz algılarsa seçenek olarak kırmızı bir HDR simgesi görüntüler. HDR artık çoğu amiral gemisi cep telefonunda ve TV’de standart hale geldi ve giderek daha fazla cihazda destek sunuluyor.
HDR çekim nasıl yapılır?
Birçoğumuz uzun yıllardır Log veya Raw gibi HDR’ye hazır formatları kullanarak çekim yapıyoruz. HDR’ye uygun içerik yakalamak için çok geniş bir dinamik aralığa sahip bir format kullanarak kayıt yapmanız gerekir. İzlanda’daki Fagradalsfjall yanardağını çekerken Sony FX6 ve FX3 kameralarımı kullanarak Sony S-Log3 ve ProRes Raw ile çekim yaptım. Bu kameraları kullanarak S-Log3 veya raw ile çekim yaptığınızda, belki de 14 duraktan fazla olan çok geniş bir dinamik aralık yakalarsınız. Bu, şu anki en iyi HDR TV’lerin ve monitörlerin gösterebileceğinden bile daha fazlasıdır ve bu formatlar, harika görünen HDR içeriği üretmek için post prodüksiyondaki renk düzenleme sürecinde görüntüyü değiştirmenize olanak tanır. Ayrıca Sony kameraların çoğu özel bir HDR modu içerir ve bu modda kameralar “HLG” adı verilen bir gama kullanır. HLG, HDR TV’lerde kullanılan ekran gamalarından biridir ve HLG kullanılarak çekilen içerikte renk düzenlemesi yapmaya gerek yoktur, içerik zaten doğrudan kamera çıkışında HDR’dir ve uygun bir HDR TV’de HDR olarak görülecektir.
HDR için farklı şekilde pozlama yapmak gerekiyor mu?
HDR için çekim yaparken, SDR (standart dinamik aralık) için yaptığınız çekimden farklı şekilde pozlama yapmanıza gerek yoktur. Birçok insan HDR için daha parlak pozlama yapmanız gerektiğine inanıyor olsa da ben bunun aslında doğru olmadığını düşünüyorum. HDR’nin Yüksek Dinamik Aralık olduğunu unutmamalısınız. Bu, yalnızca parlaklıkla değil, yakaladığınız aralıkla ilgilidir. Yüzler, insanlar, bitkiler, binalar HDR’de SDR’dekinden daha parlak olmamalı, aynı olmalı ve aynı şekilde pozlanmalıdır. Öte yandan bir HDR TV, parlak yüzeylerin yansımalarını veya çok parlak bir gökyüzü gibi vurguları ve aynı zamanda normalde bir SDR ekranında kaybolan derin gölgelerdeki ayrıntıları ve dokuları gösterebilir. Bu nedenle, işin sırrı orta aralığı doğru bir şekilde ortaya çıkarmaktır ve ardından vurgular ve derin gölgeler yerini bulacaktır.
Zemin çok karanlık, neredeyse siyah ve akan erimiş lavın çok parlak olması volkan çekimi yapmanın ne kadar zor olduğunu kanıtladı. Normalde yaptığınız gibi ortada pozlamayı belirlemek için kullanabileceğiniz çok az şey vardı. Bu nedenle, koyu renkli katı lav ve parlak erimiş lav arasında görsel olarak iyi bir denge bulmak için FX6’nın yerleşik arama tablosunu ve s709 arama tablosunu yoğun bir şekilde kullandım. Ayrıca aşırı karanlık veya aşırı parlak pozlama yapmamaya yardımcı olduğundan, kayıt seviyelerimi ölçmek için dalga formu monitörünü de kullandım.
Aşağıdaki ilk görüntü, kamera ile çektiğim S-Log3 görüntüsüdür. İkinci ve üçüncü görüntüler, bir SDR ve HDR monitör veya TV’de görüntülendiğinde SDR renk düzenlemesi (ikinci) ve HDR renk düzenlemesi (üçüncü) arasındaki farkı göstermektedir. Rengi düzenlenmiş her iki görüntünün orta aralığı biraz farklı görünüyor, ancak HDR görüntüsü daha geniş bir vurgu aralığına sahip ve sonuç olarak HDR görüntüsündeki vurgular bir HDR ekranda daha parlak görünecektir.
HDR için renk düzenlemesi nasıl yapılır?
HDR’de renk düzenlemesi için tercih ettiğim yöntem, renk yönetimli bir iş akışı kullanan düzenleme yazılımı kullanmaktır. Renk yönetimli bir iş akışı, video kaydında çektiğiniz biçimi ve video kaydında vermek istediğiniz biçimi ayarlamanıza olanak tanır. Çoğu durumda yazılım, çekim biçiminin ne olduğunu anlamak için çekilen video dosyasındaki meta verileri okuyabilir. Yazılım, artık daha fazlasını yapabiliyor, ekranınızın türünü de algılayabiliyor. Daha sonra çekim biçimi ile izleme biçimi arasındaki dönüştürmeyi gerçekleştirebiliyor. Tabii ki, HDR çıktınızı görüntülemek için bir HDR monitöre veya bir HDR TV’ye ihtiyacınız olacak, gerçekten iyi görünümlü HDR içeriği sunmak istiyorsanız bir SDR TV veya monitör kullanamazsınız.
Aşağıdaki görüntü: Akademi Renk Kodlama Sistemi S-Log3 – HDR iş akışı için DaVinci Resolve içindeki renk yönetimi ayarları.
Renk yönetimli iş akışları ne kadar önemli?
Hem SDR hem de HDR için içerik sunma ihtiyacı arttıkça, bu tür iş akışı önümüzdeki yıllarda daha da önemli hale gelecektir. Renk düzenlemem ve dahili Akademi Renk Kodlama Sistemi renk yönetimli iş akışı için DaVinci Resolve kullanıyorum. Akademi Renk Kodlama Sistemi, “Sinema Filmleri Akademisi Renk Kodlama Sistemidir”. Birçok farklı düzelti ve renk düzenleme uygulamasına dahil edilebilen tek tip bir renk yönetimli iş akışı sağlamak üzere tasarlanmıştır. Resolve ve Akademi Renk Kodlama Sistemi’ndeki renk yönetimi tercihlerini kullanarak Akademi Renk Kodlama Sistemi’ne S-Log3 ile çekim yaptığımı ve HDR olarak sunmak istediğimi söylüyorum. Yazılım da video kaydının çekim ve HDR’de görüntülenme biçimi arasındaki gerekli tüm karmaşık dönüşümlerini gerçekleştiriyor. Arama Tabloları (LUT’ler) veya başka herhangi bir araç kullanmanıza gerek kalmıyor, yazılım sizin için bütün zor işleri yerine getiriyor. Ardından, son görünüme ince ayar yapmak için video kaydının renk düzenlemesini yapıyorum. Daha sonra bir SDR sürümüne ihtiyacım olursa tek yapmam gereken Resolve/Akademi Renk Kodlama Sistemi’ne HDR yerine SDR/Rec709’da çıktı almasını söylemek… Ardından bir HDR çıktısı yerine bir SDR çıktım oluyor. Renk yönetim araçları artık Adobe Premiere ve Final Cut Pro gibi daha iyi düzelti ve renk düzenleme sistemlerinin çoğuna entegre edilmiştir.
HDR içeriği nasıl sunulur?
Şu anda bu alanda birçok değişiklik görüyoruz. Dört ya da beş yıl geriye gittiğimizde HDR ekranlara nadiren rastlıyorduk. Artık her yerde HDR ekranlar görebilirsiniz. Çoğu üstün kaliteli telefonda artık HDR ekran bulunuyor. HDR TV’ler artık yaygın hale geldi ve benzer kalitedeki SDR TV’lere göre önemli bir fark yaratacak kadar pahalı değil. Bilgisayarlar da bu furyaya katılıyor ve giderek daha fazla dizüstü bilgisayarda HDR ekran görüyoruz. Ancak herkesin HDR ekranı yok ve HDR içeriğini hiçbir şey yapmadan bir SDR ekranda görüntülerseniz oldukça yanlış bir görüntü ekrana yansıyacaktır. Neyse ki, YouTube gibi platformlar artık HDR’de yüklenen bir videoyu SDR’ye dönüştürme yeteneğine sahip, böylece SDR ekrana sahip bir izleyici klibi izlediğinde video SDR’de oynatılıyor. HDR ekranı olanlar da videoyu HDR’de izliyor. Ancak bunun işe yaraması için YouTube gibi platformların kliplerin HDR olduğunu bilmesi gerekiyor. Bu da meta veri sayesinde mümkündür.
HDR Meta Verisi
Meta veri, “veriler hakkındaki verilerdir” ve bir video dosyasını kodladığınızda video dosyasına eklenen çok sayıda meta veri vardır. Renk yönetimli bir iş akışı kullanmanın en büyük avantajlarından biri, bir dosyayı renk yönetimli bir iş akışı içinde kodladığınızda, kodlama yazılımının normalde dosyayı HDR olarak işaretleyecek doğru meta veri etiketlerini eklemesidir. Meta veriler dosyayı yalnızca HDR olarak işaretlemekle kalmaz, aynı zamanda hedef gama ve renk alanı hakkında bilgiler içeren belirli HDR türünü de işaretler. Akademi Renk Kodlama Sistemi’nden veya Resolve’nin kendi renk yönetimli iş akışından bir dosyayı dışa aktarmak için DaVinci Resolve kullandığımda, kodlayıcı varsayılan olarak projenin hedef çıktı ayarlarıyla eşleşen meta veri etiketlerini otomatik olarak ekliyor. Bu şekilde, bitmiş klibi YouTube’a yüklediğimde, YouTube bunun HDR olduğunu; renk düzenlemesi yaptığımda ne tür bir ekranda izlediğimi biliyor. Daha sonra YouTube bu bilgiyi kullanarak dosyayı diğer görüntüleme standartlarına dönüştürmeye olanak tanıyor. Böylece tek bir HDR dosyası yüklemiş olsam bile ve izleyicinin HDR veya SDR ekranı olması fark etmeksizin izleyici her zaman doğru görüntüyü görüyor.
HDR için codec seçimi
Meta verilere ek olarak, çok yüksek kaliteli bir codec bileşeni (tercihen 10 bitlik bir codec bileşeni) kullanmanız gerekir. Bunun nedeni, bir HDR görüntüsünün daha büyük dinamik aralığı ve artan kontrastının sıkıştırma sorununu çok daha kolay göstermesidir. HDR video kliplerin dağıtımı için en yaygın olarak kullanılan codec bileşenlerinden biri H.265’tir. H.265, dosya boyutunu çok küçük tutmak için sıkıştırmayı oldukça verimli kullanan 10 bitlik codec’tir. Çoğu HDR TV, H.265 kodlu video klipleri TV’ye takılı bir USB bellekten doğrudan oynatabilir. YouTube, Vimeo vb. platformların tümü H.265’i destekler ve düşük bit hızlarında bile kalite çok yüksek kalmaya devam eder. Birçok HDR TV’nin desteklediği en yüksek H.265 bit hızı olduğundan 4K H.265 dosyalarımı 35 Mb/sn’de kodluyorum.
HDR yanardağ videosunda kullandığım kodlama ayarı için lütfen görüntüye göz atın.
Günümüzdeki uygulamalar için HDR
HDR hayatımızda ve olmaya da devam edecek. Gelecekte HDR normal hale geldiğinde SDR de tarih olacak. Bu değişim bir gecede olmayacak olsa da, giderek daha fazla cihazda HDR ekran kullanıldıkça ve izleyiciler daha kaliteli HDR içerik talep ettikçe HDR sunma ihtiyacı artmaya devam edecektir. Üstüne üstlük, harika görünen HDR içeriği çekmek ve sunmak çok daha kolay hale geliyor. İçerik meta verilerinin doğru olduğundan emin olmak gibi, film yapımcılarının öğreneceği çok şey var. Öte yandan, bir kez öğrendikten sonra görüntüyü HDR’de sunmak SDR’de sunmaktan daha zor değil. Fagrasdalsfjall volkanının videosu SDR’ye kıyasla HDR’de oradayken gördüğüm görüntüye çok daha yakın görünüyor. Bu nedenle, insanların görmesini istediğim görüntüden eminim.
Bu çekim hakkında daha fazla bilgi almak isterseniz Bir Günde 4 Mevsim ve Kızgın Bir Volkan makalemi okuyabilirsiniz.