FS5 ile çekim için ipuçları
Alister Chapman’ın Sony PXW-FS5 ile en iyi görüntü kalitesini almanız için paylaştığı uzman video kamera tavsiyelerinin birinci bölümüyle karşınızdayız.
PXW-FS5 standart fabrika ayarlarıyla çok yüksek kaliteli görüntüler üretse de, farklı görüntüler oluşturmak amacıyla veya görüntü kalitesini ihtiyaçlarınıza uygun hale getirmek için kullanabileceğiniz birçok özellik sunar. FS5 ayrıca birbirinden farklı görüntüler üretmek için post prodüksiyonda ayarlanabilecek, renkleri düzeltilebilecek veya düzenlenebilecek mümkün olan en iyi “dijital negatifleri” çekmenin amaçlandığı film tarzındaki bir iş akışı için S-Log2 ve S-Log3 kullanarak da çekim yapabilir.
Resim Profilleri
FS5’te önceden programlanmış 9 adet Görüntü Profili bulunur. Video kamerada dahili olarak bulunan bu belleklerin her biri, standart ayarlara biraz farklı bir görünüm kazandırır. Görüntü Profillerini oldukları gibi kullanabilir ya da her birinin içine girip ayarları ihtiyaçlarınıza göre değiştirebilirsiniz.
1. – 6. Görüntü Profilleri, vizörde gördüğünüz görüntüyle son izleyicinin göreceği görüntünün aynı olduğu, standart “ne görürsen onu alırsın” tarzındaki çekimler için ayarlanmıştır. 7., 8. ve 9. Görüntü Profili, Sony’nin log gamalarını (S-Log2, S-Log3 ve RAW) kullanarak yapılan çekimler için ayarlanmıştır. Bu çekimlerde kaydın bilgisayarda ayarlanması veya renklerinin düzenlenmesi, iş akışının önemli bir parçasıdır.
Konuyu anlaşılır düzeyde tutmak için önce 1. – 6. Görüntü Profillerini anlatacağım. Bu belgenin ikinci yarısındaysa 7., 8. ve 9. Görüntü Profili ile S-Log2 ve S-Log3 çekimi yapmayı işleyeceğim.
Görüntü Profillerini kullanmak çok kolaydır. Tek yapmanız gereken, kameranın yan tarafındaki Görüntü Profili düğmesine basmak ve ardından kaydırma tekerleği ya da tutma yerindeki kumanda koluyla profiller arasından kullanmak istediğiniz profili seçmektir.
NOT: Görüntü Profillerindeki herhangi bir ayarı değiştirirseniz Görüntü Profili ayarlarını açıp sıfırlama seçeneğini kullanarak orijinal fabrika ayarlarına dönebilirsiniz. Bu, profili varsayılan fabrika ayarlarına sıfırlar.
FS5’i ayarlarken, mümkün olan en iyi görüntüleri hemen hemen her zaman FS5’i doğal hassasiyet seviyesinde kullandığınızda elde edeceğinizi aklınızda bulundurmalısınız. Kameranın menüsündeki Kazanç/ISO seçimini Kazanç seçeneğine getirip kazancı 0 dB’ye ayarlayarak doğal hassasiyeti kolayca ayarlayabilirsiniz. Bu, seçilen tüm gama eğrileri için kameranın her zaman optimum hassasiyette kalmasını sağlar. Kazanç yerine ISO kullanmayı seçtiğinizde, farklı gama eğrilerinin farklı parlaklık ve kontrast aralıklarına sahip olduğunu lütfen aklınızda bulundurun. Bu yüzden kameranın doğal hassasiyetini temsil eden ISO, seçilen gama eğrisine göre değişir. Aşağıdaki tabloya bakarak her bir gama eğrisinde en düşük parazit ve en yüksek dinamik aralık için hangi ISO’yu kullanacağınızı öğrenebilirsiniz.
Kafanızın karışmaması için ISO yerine Kazanç seçeneğini kullanmanızı öneririm.
Şimdi her bir profilin standart olarak neler sunduğuna bakalım.
1. Görüntü Profili, video kameranın standart ayarlarını yansıtır.
2. Görüntü Profili, sıradan DSLR fotoğraf makineleriyle elde ettiğiniz görüntüleri taklit eden bir görüntü sunar. Görüntüler koyu, karanlık gölgeler ve canlı, zengin renklerle yüksek kontrasta sahip olur. Bu profil video kliplerde, festivallerde, etkinliklerde ve canlı, renkli görüntüler çekmek istediğiniz diğer durumlarda çok işe yarar.
3. Görüntü Profili, ITU709 gama eğrisi ile Profesyonel renk modunu kullanır. ITU709, HD televizyon için standart gama eğrisidir. Bu yüzden bu kombinasyon güzel, doğal renklerle doğal bir kontrast yaratır ve gerekirse post prodüksiyon sırasında düzenlenip ayarlanabilir.
4. Görüntü Profili, ITU709 gama eğrisi ile 709 renk modunu kullanır. Ortaya çıkan sonuç standart ayara çok benzer ancak renkler biraz daha doygun olur.
5. Görüntü Profili, FS5’te bulunan 4 Cinegamma’dan birini kullanır. Cinegamma gama eğrileri, kameranın zorlu aydınlatma koşullarıyla başa çıkmasına yardımcı olan geliştirilmiş bir dinamik aralık sunar. Filmlere benzer geliştirilmiş vurgu azaltma özelliğine sahip bu eğrilerle aşırı pozlanan ve çok parlak sahneler genellikle daha iyi görünür. Renkler, gene filmi taklit etmek ve film benzeri bir görüntü sunmak için biraz daha yumuşaktır (daha az doygundur). 5. Profil parlak, güneşli açık alanlarda veya parlak vurgular bulunan her türlü sahnede çok işe yarar. Filmi daha fazla andıran, daha az kontrastlı görüntüleri doğrudan kameradan almak için de harika bir seçenektir. NOT: Cinegamma’lardan en iyi verimi alabilmek için pozlamanın normal gama eğrilerine göre biraz daha karanlık olması gerekir. Gerekirse post prodüksiyon sırasında parlaklığa ince ayar yapılabilir. Geleneksel gama eğrilerinde yüzler ve cilt tonları genellikle yaklaşık %70 oranında pozlanır. Cinegamma’lar için yüzleri ve cilt tonlarını yaklaşık %60-65 oranında pozlamanızı öneririm; böylece ek aşırı pozlama aralığına sahip olursunuz ve vurgular daha güzel çıkar.
6. Görüntü Profili, 5. Profile çok benzer. Tek fark, Cinegamma 1 yerine Cinegamma 2 kullanmasıdır. Cinegamma 2, Cinegamma 1 ile hemen hemen aynı gama eğrisidir ancak önemli bir fark vardır. Cinegamma 2’nin maksimum kayıt seviyesi %100 ile sınırlanmıştır (100 IRE). Yani bu eğri TV yayınları için kullanılan %100 sınırını asla aşamaz, dolayısıyla 6. Görüntülü Profili her türlü canlı yayın akışı ya da düzenlenmeden veya renkleri düzeltilmeden yayınlanacak her türlü içerik için güvenli tercihtir. FS5’teki diğer tüm gama eğrileri (S-Log3 hariç) %100’ü aşan seviyelerde kayıt yapabilir. Bu, kameranın kayıt aralığının tamamını kullanmasına sağladığından, modern dijital video kameralar için son derece normaldir.
Her bir profilin içinde görüntü keskinliği, doygunluk (renk yoğunluğu), renk modu (matris) ve gama eğrisi gibi değiştirilip ayarlanabilecek birçok ayar bulunur. İki ana ayar, yakalanabilecek görüntü kontrastını ve dinamik aralığı etkileyen gama eğrisi ile yakalanan renklerin yoğunluğunu ve tonunu değiştiren renk modudur. Gama eğrileri ile renk modlarını dilediğiniz gibi karıştırarak özelleştirilmiş bir görüntü profili oluşturabilirsiniz.
Şimdi gama eğrilerinin her birine bakalım.
Standart gama, kameranın standart gama eğrisidir. Normal TV’lerin çoğunda iyi, gerçekçi bir kontrast verir.
Cinegamma 1, Sony’nin 4 Cinegamma’sından biridir. Cinegamma’ların hepsi, zorlu aydınlatma koşullarıyla başa çıkmak için genişletilmiş dinamik aralığa sahiptir. Ayrıca filmlere benzer geliştirilmiş vurgu azaltma özelliğine de sahiptirler. Böylece geleneksel gamalar aşırı pozlandığında sık sık ortaya çıkan “elektronik” görüntüden daha doğal görünen aşırı pozlamalar elde edilir. Cinegamma 1, tüm Cinegamma’lar arasında en geniş dinamik aralığa sahiptir ve parlak sahnelerde veya açık havada yapılan çekimlerde yüksek performans sunar. Geniş dinamik aralık, görüntülenen kontrastın standart gamalardan biraz daha düşük olması anlamına gelir. Ayrıca Cinegamma’lar, normal gamalardan biraz daha az pozlanacak biçimde tasarlanmıştır. Normal gamada cilt tonları genellikle yaklaşık %70 oranında pozlanır. Biraz daha karanlık pozlanan Cinegamma’larda ise cilt tonları yaklaşık %60 oranında pozlanır. Biraz daha karanlık olan bu pozlama, vurguların daha iyi azaltılmasına yardımcı olur. Daha sonra post prodüksiyonda küçük bir renk düzeltme veya düzenleme ayarı ile kaydı biraz daha parlak hale getirebilirsiniz. Açık hava sahnelerinde veya parlak sahnelerde gama eğrisi olarak Cinegamma 1’i kullanıyorum. Cinegamma 1, Sony’nin Hypergamma 4’ü ile aynıdır.
Açık hava sahnelerinde veya parlak sahnelerde gama eğrisi olarak Cinegamma 1'i kullanıyorum.
Alister Chapman
Filmmaker
Cinegamma 2 Cinegamma 1 ile aynıdır, sadece eğri %100’ü asla aşmayacak biçimde kayıt seviyesinde biraz düşük tutulmuştur. FS5’teki diğer gama eğrileri %109’a kadar kayıt yapabilir, bu da post prodüksiyonda daha fazla esneklik sunar fakat Cinegamma 2, doğrudan yayınlanan yayın uygulamaları veya kaydın yayından önce düzenlenemeyeceği veya ayarlanamayacağı durumlar için en uygun tercihtir.
Cinegamma 3 Cinegamma 1’den biraz daha az dinamik aralığa sahiptir, bu yüzden görüntü biraz daha kontrastlı olur.
Cinegamma 4‘ün gölgeleri biraz daha parlak olur. Bu, iyi bir dinamik aralığa ve vurgu azaltmaya ihtiyaç duyduğunuz karanlık sahnelerde çekim yaparken işe yarayabilir.
ITU709 gama HD televizyon prodüksiyonu için standart gamadır, dolayısıyla bu gama eğrisi normal bir HD TV’de görüntülendiğinde gerçekçi ve doğal kontrast sunar fakat dinamik aralığı sınırlıdır.
ITU709(800) gama, gölgeler ve orta aralık açısından normal ITU709’a çok benzer, bu yüzden doğal görünen orta aralık kontrastı sunar fakat geliştirilmiş (%800) dinamik aralığa ve vurgu azaltmaya sahiptir, bu sayede parlak sahneler veya geniş dinamik aralıklarda daha iyi sonuçlar verir. S-Log2/S-Log3: Bunları daha sonra ayrıntılı olarak açıklayacağım.
Standart gamalar ve Cinegamma'lar için önerilen pozlama seviyeleri
ITU709 gibi normal gama eğrilerini kullanırken normal olan uygulama, cilt tonlarını yaklaşık %70’te, beyaz kağıt veya benzeri nesneleri yaklaşık %90’da pozlamaktır. Örneğin, insan yüzüne %70’e ayarlanmış zebralarla biraz zebra deseni uygulayabilirsiniz.
NOT: Cinegamma’ları kullanacaksanız bunların düzenlenmek veya renk düzeltmesinden geçirilmek için tasarlandığını, bu yüzden biraz daha karanlık pozlanmaları gerektiğini lütfen aklınızda bulundurun. Biraz daha karanlık pozlama, daha geniş bir vurgu aralığı yakalamanızı ve pozlamayı daha iyi azaltmanızı sağlar. Deneyimlerime göre Cinegamma’lardan en iyi sonuçları beyaz kağıdı %75-80’e, cilt tonlarını %60-65’e ayarladığımda aldığımı söyleyebilirim. FS5’inizin ürün yazılımı güncelse zebraları %60’a getirip cilt tonu pozlamasını ayarlamak için bunu kullanabilirsiniz. Daha sonra, dilerseniz post prodüksiyonda basit bir kazanç veya parlaklık düzeltmesi uygulayarak görüntüyü parlaklaştırabilirsiniz.
Renk Modu değiştiğinde video kameranın renkleri üretme şekli de değişir. Gama eğrisi ve renk modu seçeneklerini dilediğiniz gibi karıştırarak kendi özel görüntülerinizi oluşturabileceğinizi aklınızda bulundurun. Standart Renk Modu oldukça canlı fakat doğal renkler sunar.
Standart Renk Modu oldukça canlı fakat doğal renkler sunar.
Fotoğraf Renk Modu DSLR veya fotoğraf makinesi benzeri sonuçlar verecek şekilde tasarlanmıştır. Renkler standarttan biraz daha doygundur (canlıdır); kırmızılar ve maviler daha koyudur.
Sinema Renk Modu esasında Cinegamma’lara film görüntüsü kazandırmak için tasarlanmıştır. Sinema renk modu, filmleri andıran daha mavimsi mavilerle biraz daha az doygun görüntüler sunar.
Profesyonel Renk Modu, biraz daha az doygunluk sunduğu için standarttan biraz daha az canlı görünür ancak renkler doğru çıkar ve göze hoş gelir. Özellikle post prodüksiyonda düzenlenecek, renk düzeltmeden geçecek veya ayarlanacak görüntüler için kullanışlıdır.
ITU709, ITU709 gama eğrisiyle birlikte çalışarak normal bir HD TV’de görüntülendiğinde gerçekçi renkler sunacak biçimde tasarlanmıştır. Standart renk modundan biraz daha mavidir.
Siyah Beyaz Modu siyah beyaz görüntüler sunar. Ben bu modu kullanmazdım; bunun yerine renkli çekim yapıp renkleri post prodüksiyonda kaldırırdım. Bu sayede, siyah beyaz görüntü istemediğinize karar verirseniz renkleri koruyabilirsiniz.
Renklerinizin güçlülüğünü veya canlılığını değiştirmek istiyorsanız renk modunu değiştirmenin yanı sıra doygunluk kontrolü aracılığıyla renk seviyesini artırabilir ya da azaltabilirsiniz. Pozitif değer rengi artırır, negatif değerse azaltır. Doğrudan TV yayını için içerik hazırlıyorsanız doygunluğu artırmanızı öneririm. Çok güçlü renkler veya renkli ışıklar bulunan etkinlikleri veya performansları çekiyorsanız çekim yaparken aşırı renklenmeyi (renk kırpma) önlemek için doygunluğu biraz azaltmak (-10 ila -15) işe yarayabilir.
S-Log2, S-Log3 ve RAW (7., 8. ve 9. Görüntü Profili) ile çekim yapma
7., 8. ve 9. Görüntü Profili S-Log ve S-Log3 ile çekim yapmak için hazırlanmıştır. RAW çekim yaparken de bunlar kullanılmalıdır. S-Log2/3 ve RAW ile çekim yaparken iş akışınızın standart gamalara göre oldukça farklı olacağını aklınızda bulundurmalısınız. Burada amaç mümkün olan en iyi “dijital negatifi” kaydetmek ve ardından bu dijital negatifi alıp, dilerseniz post prodüksiyonda renk düzeltme veya düzenlemeden geçirerek son görüntüyü oluşturmaktır. Sonuç olarak, kaydınız kamerada yavan, soluk ve sıkıcı gibi görünebilir fakat görüntü ancak post prodüksiyonda düzeltilip düzenlendikten sonra hayat bulur. Ayrıca RAW çekim yaparken kameranın doğru ayarlandığından emin olmak ve S-Log2/3 aracılığıyla kameranın tam dinamik aralığını izlemek için 7., 8. veya 9. Görüntü Profilini kullanmalısınız. RAW için pozlama ve beyaz dengesi ayarı S-Log2/3 için yapılanla aynıdır, yani RAW çekim yaparken bu belgede S-Log2/3 için verilen talimatları uygulayın.
RAW seçeneği için CBKZ-FS5RIF isteğe bağlı ürün yazılımı anahtarının gerektiğini lütfen aklınızda bulundurun.
7. Görüntü Profili – S-Log2 ve S-Gamut.
8. Görüntü Profili – S-Log3 ve S-Gamut3.cine.
9. Görüntü Profili – S-Log3 ve S-gamut3.
S-Log2/3 ve RAW ile çekim yaparken, parlaklık seviyeleriniz standart gamalarla yaptığınız çekimlerden çok farklı olur. Bu seviyeleri bilmelisiniz. Sony, S-Log2/3 aşağıdaki temel pozlama seviyelerini vermiştir:
S-Log2 merkez gri %32’de, beyaz %59’da (cilt tonları %45-50) olacak şekilde pozlanır.
S-Log3 merkez gri %41’de, beyaz %61’de olacak şekilde pozlanır. (cilt tonu %47-52).
Ancak hemen her log kamerayla çekim yaparken temel pozlama seviyelerinden biraz daha parlak çekim yapmak iyi bir fikirdir. Film ve TV reklamı prodüksiyonunda normal uygulama, 1-2 kademe daha parlak log çekim yapmaktır ve bu durum FS5’te de farklı değildir. Aşırı pozlandığında iyi sonuçlar vermeyen standart gamanın aksine, log gamalar en iyi performansı parlak şekilde pozlandıklarında verir. Yetersiz pozlamak yerine aşırı pozlamak daha iyidir. Deneyimlerime göre çoğu durumda en iyi sonuçları temel seviyelerden 1-1,5 kademe daha parlak çekim yaptığımda almışım. Bu yüzden hem S-Log2 hem de S-Log3 için aşağıdaki pozlama seviyelerini kullanmanızı öneririm:
Orta Gri: %48-52
Cilt Tonu: %56-62
Beyaz: %68-72
Bu parlaklık seviyelerini kolayca elde etmek için kamera zebralarını %70’e ayarlayın ve ardından zebralar kağıt üzerinde belli belirsiz görünecek biçimde bir parça beyaz kağıdı pozlayın. Ayrıca en son ürün yazılımında zebraları %58’e ayarlayabilir ve cilt tonlarını üzerlerinde zebra deseni hafifçe görünecek biçimde pozlayabilirsiniz. Kaliteli bir gri kartınız varsa zebraları %50’ye de ayarlayabilirsiniz. Temel pozlamadan 1,5 kademe (1,5 EV) daha yüksek pozlamanın bir başka kolay yolu da pozlama telafisi ve otomatik pozlama kullanmaktır. Bunu yapmak için otomatik pozlamayı açın, kamera menüsüne gidin ve AE Kaydırma işlevini kullanarak +1 ile +1,5 EV arasında bir telafi ekleyin (Tüm kontrolleri manuele ayarlamanızı ve yalnızca otomatik irisi veya otomatik ND işlevini kullanmanızı öneririm). Şimdi otomatik pozlama her kullanıldığında, kamera temel ayarlardan 1,5 kademe daha parlak pozlayacaktır. Normalde kamerayı manuel pozlamaya ayarlarım ve ardından pozlamayı geçici olarak otomatik pozlamak için “dokunuşla otomatik” iris kontrolü düğmesini kullanırım. Bu yöntem kolay ve hızlıdır. Ayrıca hareket halindeyken yapılan çekimlerde çok kullanışlıdır.
S-Log2/3 çekim yaparken Renk Alanı ve Beyaz Dengesi
Özellikle PXW-FS5’i diğer S-Log kameralarla birlikte kullanırken en iyi sonuçları almak için doğru renk gamını kullanmalısınız.
S-Log2 için S-Gamut’u kullanın.
S-Log3 için ya S-Gamut3’ü ya da S-Gamut3.cine’yi kullanın.
S-Log3’ü kullanırken S-Gamut3.cine’yi kullanmanızı öneririm, çünkü FS5 tarafından kullanılan sensöre en uygun seçenek budur.
Beyaz dengesi, değişken aydınlatma koşulları altında en iyi dinamik aralığı elde etmek için S-Log2/3 ve RAW çekim yaparken önceden ayarlanmış olur. Bu yüzden çekim yaptığınız aydınlatma için uygun Gam ve beyaz dengesi kombinasyonunu seçmelisiniz. Gün ışığı ve dış mekanlar için 5500K seçeneğini, floresan ofis aydınlatması veya benzeri aydınlatmalar için 4300K seçeneğini ve tungsten lambalarla aydınlatılan sahneler için 3200K seçeneğini kullanmalısınız. Post prodüksiyon sırasında düzenleme veya renk düzeltme işlemlerinde beyaz dengesine her türlü küçük düzeltme yapılabilir; bu uygulama, bu tip iş akışında normaldir.
S-Log2 ve S-Log3 arasında seçim yapma
PXW-FS5’te “Arama Tabloları” (LUT’ler) olmadığından S-Log2 ile çekim yapmanın daha kolay olduğunu düşünüyorum; çünkü S-Log2, S-Log3’e göre vizörde biraz daha kontrastlı, göze daha güzel gelen ve odaklaması daha kolay bir görüntü verir.
S-Log3’e renk düzeltme ve düzenleme uygulamak çoğu durumda daha kolaydır fakat kameranın UHD’de 8 bit kaydı kullanma şekli nedeniyle S-Log2’nin genellikle daha iyi çalıştığını düşünüyorum. HD çekim yapıyorsanız S-Log3 de çok iyi çalışabilir. FS5’i başka bir S-Log2/3 kameranın yanında kullanıyorsanız düzenleme ve post prodüksiyonu kolaylaştırmak için iki kamera da aynı log eğrisine ve gama ayarlanmalıdır.
Ek Bilgiler
Alister Chapman, 20 yıllık deneyime sahip bir yayın kameramanıdır. Chapman’ın şirketi Ingenious; video prodüksiyonu, TV prodüksiyonu ve multimedya için eksiksiz çözümler sunmaktadır. Bu makalede yer alan fikirler Sony Group Şirketleriyle herhangi bir bağlantısı olmayan yazarın kendisine aittir. Aynı şekilde bu makalenin içeriği Sony Corporation veya bağlı şirketlerinin fikirlerini veya politikalarını yansıtmak zorunda değildir.
